Oprac. Archiwum Państwowe w Opolu
Tadeusz Iger – lekarz i kolekcjoner monet
Poznajcie Tadeusza Igera – człowieka o niezwykłym życiu, pełnym tragicznych wydarzeń, ale i wielkich pasji. Urodził się 2 stycznia 1941 r. w Czortkowie, na terenach dzisiejszej Ukrainy, a zmarł 6 marca 2010 r. w Opolu. Był nie tylko cenionym stomatologiem, ale przede wszystkim znanym numizmatykiem, czyli zbieraczem monet.
Dzieciństwo naznaczone wojną
Tadeusz pochodził z żydowskiej rodziny. Jego tata, Joel, był technikiem dentystycznym, a mama, Klara, krawcową. Ich życie w małym miasteczku Czortków, gdzie Żydzi stanowili aż jedną trzecią mieszkańców, zmieniło się w koszmar, gdy w czerwcu 1941 r. wkroczyli Niemcy. Okupacja sowiecka została zastąpiona przez niemiecką, a wszyscy Żydzi zostali zmuszeni do przeniesienia się do getta.
Wyobraź sobie życie w strasznych warunkach, stłoczeni ludzie, choroby, głód i wszechobecny strach. Szczególnie okrutna była wtedy milicja ukraińska, którą stworzyli okupanci. W czerwcu 1943 r. Niemcy zaczęli likwidować getto. Ci zdrowi i silni byli nadal wykorzystywani do pracy. Rodzice Tadeusza wraz z nim trafili do fabryki kauczuku w Świdowie, gdzie produkowano materiały dla wojska.
Jesienią tego roku wydarzyła się tragedia. Pod nieobecność ojca, ukraińscy milicjanci na oczach małego Tadeusza zamordowali jego mamę.
Nowy początek w Opolu
Po wojnie, w ramach powojennych przesiedleń, Tadeusz z ojcem przybyli do Opola. Joel Iger, stanął na czele Komitetu Żydowskiego w Opolu, a niedługo potem został dyrektorem Zarządu Pracowników Służby Zdrowia w Opolu. Tadeusz po maturze w III Liceum Ogólnokształcącym w Opolu kontynuował naukę we Wrocławiu, a następnie w Akademii Medycznej w Warszawie. W 1969 r., z dyplomem lekarza stomatologa, wrócił do Opola. Pracował w miejskich placówkach służby zdrowia aż do śmierci.
Pasja numizmatyczna
Mimo trudnych doświadczeń Tadeusz Iger znalazł swoją wielką pasję – numizmatykę. Był prawdziwą legendą wśród kolekcjonerów monet, znany nie tylko w Polsce, ale i poza jej granicami. Przez całe życie z ogromnym zapałem zbierał trojaki. Co to takiego?
Trojaki to stare, popularne monety o wartości trzech groszy, które były w obiegu na ziemiach polskich głównie między 1528 a 1841 r. W XVI i XVII wieku wybijano je ze srebra, później z miedzi. Miedziane trojaki były bite w Warszawie aż do połowy XIX wieku!
Tadeusz Iger stał się prawdziwym autorytetem w dziedzinie numizmatyki. Chętnie dzielił się swoją wiedzą. Stworzył niesamowitą, specjalistyczną kolekcję 3600 trojaków! To był prawdziwy skarb, o którym marzyły nawet muzea. Wśród nich znajdowało się:
2619 trojaków Zygmunta III Wazy
526 trojaków Stefana Batorego
115 trojaków Zygmunta Starego
Był również autorem „Katalogu trojaków polskich” (Warszawa 2008), który stał się ważnym źródłem wiedzy dla innych kolekcjonerów.
Po jego śmierci kolekcja, warta miliony złotych, została przejęta przez miasto Opole. Obecnie znajduje się w Muzeum Śląska Opolskiego.
Fot. Jerzy Stemplewski, z zasobu Archiwum Państwowego w Opolu
Tekst powstał na podstawie artykułu Jerzego Dudy „Tadeusz Iger”, który można przeczytać na stronie: