Wspomnienia Ojca opracował: Jacek Szumański
Stanisław Szumański — wspomnienia uchodźcy z Kresów.
Lwów — Stryj — Elbląg — Nysa
Praca nadesłana w ll edycji konkursu „Opowiem Ci o Kresach” – śląskie losy kresowej rodziny 2024 r,
Stanisław Szumański (1930-2021), mój ojciec, Lwowiak, najważniejsze lata swojego dzieciństwa — od urodzenia do 14-tego roku życia — spędził we Lwowie.
We Lwowie, w niepodległej Polsce rozpoczął w 1937 r. naukę szkolną, którą kontynuował pod pierwszą okupacją sowiecką i pod okupacją niemiecką. W 1944 r., żeby uniknąć niemieckiej branki, zamieszkał u swojego wujka w Stryju, gdzie pod drugą okupacją sowiecką ukończył VII klasę. W 1945 r., pod opieką dziadka wyjechał na zachód — zamieszkali w Elblągu. Po odnalezieniu rodziców, którzy po wygnaniu ze Lwowa osiedli w Nysie, wraz z dziadkiem dołączył do nich w 1946 r.
W Nysie Ojciec ukończył liceum ogólnokształcące — Carolinum. Nie udało mu się podjąć studiów, a pragnął studiować na politechnice. Prawie całe swoje życie przepracował w banku, najpierw w Nysie, a następnie w oddziale NBP w Grodkowie.
Zmarł 8 listopada 2021 r. w Nysie. Pochowany został we wspólnym grobie ze swoimi Rodzicami i ze zmarłą 12 lat wcześniej żoną, moją Mamą — Teresą z domu Woźniak.
W 2002 r., w krótkich wspomnieniach Ojciec opisał swoją ucieczkę ze Lwowa do Stryja i następnie na zachód, kończąc opowieść w momencie połączenia się z Rodzicami.
W 2014 r. napisał dużo bogatsze wspomnienia obejmujące m.in. okres przedwojenny, czasy II wojny światowej oraz lata szkolne w Nysie.

Mój ojciec Stanisław Szumański urodził się 27 września 1930 roku we Lwowie[1]. Był:
– synem urzędnika Magistratu Królewskiego Stołecznego Miasta Lwowa — Adama Szumańskiego (1893-1974) i Stefanii z domu Kwiatkowskiej (1898-1971);
– wnukiem inspektora w Dyrekcji Kolei Państwowych w Stanisławowie — Stanisława Onufrego Szumańskiego (1861- ok. 1935) i Heleny z domu Woińskiej (1872-1921);
– prawnukiem urzędnika lwowskiego oddziału towarzystwa ubezpieczeniowego, powstańca styczniowego[2] — Erazma Szumańskiego (1825-1897) i Konstantyny z domu Arbesbauer (1837- ok. 1914).
Erazm Szumański we Lwowie osiedlił się około połowy XIX wieku. Z tą chwilą zaczął się lwowski okres historii mojej rodziny, zakończony brutalnymi wypędzeniami pod koniec II wojny światowej.
Prezentowane poniżej wspomnienia Ojca opatrzyłem przypisami, przedstawiającymi kontekst niektórych wydarzeń oraz identyfikującymi opisane osoby. Dzięki temu nie została naruszona ciągłość autorskiej narracji. W tekście z 2014 r. pominąłem fragmenty opisujące szczegóły życia prywatnego mojej rodziny.
Przypisy:
[1] Urodził się w domu przy ulicy Łącznikowej 8, gdzie mieszkali wówczas jego rodzice. Kilka lat później Szumańscy zamieszkali w oficynie kamienicy przy ul. Częstochowskiej 27.
[2] W 1863 r. mając ustabilizowane życie zawodowe i rodzinne – żonę i troje dzieci na utrzymaniu, Erazm Szumański, wraz z braćmi Eustachym, Leonem i Ludwikiem, poszedł walczyć w Powstaniu Styczniowym.
Wspomnienia Stanisława Szumańskiego spisane w 2002 roku:
Zobacz też…

1 maja 1945 r. w Opolu
1 maja 1945 r. w Opolu W Archiwum Państwowym w Opolu zachowała się relacja pochodów majowych z 1945 r. – liczba mnoga nie jest tu błędem, bowiem odbyły się dwa – jeden 1 maja i drugi 3 maja. A dokładnie to ten drugi udał się tylko częściowo – dlaczego? Odpowiedź znajdziemy poniżej. Poniżej dosłowny cytat…

Jak odradzało się harcerstwo w Opolu
Jak odradzało się harcerstwo w Opolu w 1945 r. Przedstawiamy zachowaną w naszych zbiorach relację Andrzeja Rożanowicza o pierwszych tygodniach funkcjonowania Opola po przekazaniu miasta pod polska władzę w marcu 1945 r. Jej autorem jest Andrzej Rożanowicz (1925-2011) – harcerz, prawnik i ekonomista o międzynarodowej sławie. Podczas okupacji pod pseudonimem „Głuszec” kierował swoim zastępem – harcerskiej…

Relacje świadków historii
Krzysztof Kleszcz Instytut Śląski Relacje świadków historii w 65. rocznicę przesiedleń „Pryzmat” – Biuletyn Stowarzyszenia Nasz Grodziec, Numer specjalny; 6 czerwca 2010 / „Gazeta Wyborcza”. Dodatek opolski; grudzień 2010/styczeń 2011 Prezentowane wspomnienia zostały nagrane w ramach prowadzonej przez Stowarzyszenie „Nasz Grodziec” akcji pod tytułem Opowiedz mi swoje życie. Nagrań dokonali między innymi: Sebastian Głowacki, Jan…